روش ساختن اسم فاعل از فعل ثلاثی‌ مجرد و مزید

اسم فاعل از فعل‌های مجرد‌ ثلاثی بر‌ وزن (فاعِل- فاعِی- فالّ) است.

مانند: عالِم – قاضی – حادّ

نکته:اسم فاعل از فعل‌های مزید با «مُ» شروع می‌شود. مُنتظر – مُقیم – مقاتل

حل یک تست عالی کنکوری (با «مُـ» تست نابود کن)

مثال:

عیّن اسم الفاعل من المجرّد الثلاثی:

1) الّذین هم أهل المنّ و الإیذاء مبطلو صدقاتهم!

2) المعتبر بالتجارب هو ذوالعقل السلیم!            

3) یتّبع الهوی من هو غارق فی الجهل!            

4) الکواکب مزیّنة سماء دنیانا!

در این تست از ما خواسته شده اسم فاعلی را مشخص کنید که از فعل ثلاثی مجرد‌ باشد.

در گزینه 1: کلمه «مبطل: باطل کننده» اسم فاعل از فعل ثلاثی مزید است (چون با مُـ شروع شده).

ترجمه جمله: کسانی که اهل منت گذاشتن و آزار رساندن هستند، باطل کننده‌ی صدقه‌هایشان هستند.

در گزینه 2: کلمه «مُعتبر» چون با «مـُ» شروع می‌شود قطعا از فعل ثلاثی مجرد ساخته نشده و کلمه دیگری هم برای بررسی نداریم.

ترجمه: عبرت گیرنده از تجربه‌ها دارای عقل سالم است.

در گزینه 3 کلمه «غافل» به راحتی مشخص است که اسم فاعل از ثلاثی مجرد می‌باشد.

ترجمه جمله: کسی که غرق در نادانی است، از هوا و هوس پیروی می‌کند.

در گزینه 4: کلمه «مُزیّنة» چون با «مـُ» شروع شده قطعا از فعل ثلاثی مجرد ساخته نشده.

ترجمه جمله: ستارگان زینت دهنده‌ی آسمان دنیایمان هستند.

این تمرین از ما خواسته اسم فاعلی را مشخص کنید که از ثلاثی‌مجرد باشد پس با توجه نکات گفته شده پاسخ صحیح گزینه 3 می‌باشد (زیرا غارق بر وزن فاعل) که از ثلاثی‌مجرد است.

دقت کنید وقتی اسمی با «مـُ» شروع می‌شود اسم فاعل یا مفعولی است که از ثلاثی‌مزید ساخته شده و تشخیص اسم فاعل یا مفعول بودن آن به حرکت ما قبل آخر بستگی دارد (البته به جز کلمات بر وزن «مُفاعلة» که مصدر هستند.)

مُنتظِر: اسم فاعل     

مُرسَل: اسم مفعول

کلام اخر 

در دوره تیتان عربی دهم، مبحث اسم فاعل و اسم مفعول را به شکل جامع و کامل بررسی می‌شود.

با شرکت در دوره تیتان عربی دهم تجربی و ریاضی و دوره تیتان دهم انسانی قدرت تسلط بر مبحث اسم فاعل و اسم مفعول را بدست اورید تا با  خیال اسوده به سوالات این بخش در امتحان نهایی و کنکور پاسخ دهید.

دوره تیتان اکادمی عربی شامل اموزش قواعد، لغت، ترجمه، حل تمرین می‌باشد که برای تمامی پایه‌ها به تدریس استاد مهدی ترابی اماده شده است.

در طول دوره، اساتید ما همواره در کنار شما خواهند بود و به سوالات شما پاسخ خواهند داد تا در فرآیند یادگیری خود همواره راهنمایی شوید.