انواع اسم در عربی + 10 تمرین با پاسخ
انواع اسم در عربی از نظر جنس (مونث و مذکر) و از نظر تعداد (مفرد، مثنی و جمع) قابل تفکیک هستند که در این مقاله به شما آموزش می‌دهیم چگونه به درستی تشخیص دهید.
اسم در زبان عربی یکی از اجزای اصلی جمله است و به واژه‌ای اطلاق می‌شود که به چیزی اشاره دارد یا آن را معرفی می‌کند. در زبان عربی، اسم‌ها نقش مهمی در ساختار جملات دارند و می‌توانند به اشیاء، افراد، مکان‌ها، مفاهیم یا ویژگی‌ها اشاره کنند.
یادگیری قواعد مربوط به انواع اسم در زبان عربی، به ویژه درک تفاوت‌های نحوی و دستوری آنها، برای دانش‌آموزان پایه هفتم تا دوازدهم که در حال یادگیری درس عربی هستند، بسیار ضروری است.
فهرست مطالب
1. اسم از نظر تعداد (مفرد، مثنی، جمع)
در زبان عربی، اسم‌ها از نظر تعداد به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: مفرد، مثنی و جمع، که هر یک از این دسته‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و برای ساختن جملات صحیح باید به درستی از آنها استفاده کرد.
۱. اسم مفرد
مفرد: به اسمی گفته می‌شود که فقط به یک فرد، یک شیء، یک موجود و یا یک چیز اشاره دارد.
مثال:
“کتاب” (یک کتاب)
“ولد” (یک پسر)
“شجرة” (یک درخت)
۲. اسم مثنی
مثنی: به اسمی گفته می‌شود که به دو فرد، دو چیز یا دو موجود اشاره دارد.
در زبان عربی، برای ساختن مثنی، به انتهای اسم مفرد حرف‌های “ان” یا “ین” اضافه می‌شود، که این تغییرات بسته به نوع کلمه و قاعده آن متفاوت هستند.
مثال:
“کتابان” (دو کتاب)
“ولدین“ (دو پسر)
“شجرتان” (دو درخت)
۳. اسم جمع
اسم جمع در عربی خود به سه دسته تقسیم می‌شود که در زیر توضیح داده شده است:
۱. جمع مذکر سالم
جمع مذکر سالم: به اسم‌هایی گفته می‌شود که برای جمع بستن آنها، به انتهای اسم مفرد مذکر “ون” یا “ین” اضافه می‌شود.
این جمع برای افراد مذکر و اشیاء غیر مؤنث به کار می‌رود.
مثال‌ها:
“معلمون” (معلمان)
“طالبون” (دانش‌آموزان)
“مؤمنین” (مؤمنان)
۲. جمع مؤنث سالم
جمع مؤنث سالم: به اسم‌هایی گفته می‌شود که برای جمع بستن آنها، به انتهای اسم مفرد مؤنث “ات” اضافه می‌شود.
این جمع‌ها برای اشیاء یا افراد مؤنث استفاده می‌شود.
مثال‌ها:
“معلمات” (معلمان زن)
“طالبات” (دانش‌آموزان زن)
“مسلمات“ (زنان مسلمان)
۳. جمع مکسر
جمع مکسر: به جمع‌هایی گفته می‌شود که با تغییر در ساختار اسم مفرد ساخته می‌شوند و هیچ قاعده‌ی خاصی برای ساخت آنها وجود ندارد؛ این نوع جمع‌ها اغلب پیچیده‌تر از جمع‌های سالم هستند و باید هرکدام را به‌طور جداگانه یاد گرفت.
مثال‌ها:
“رجال” (مردان) ⇐ “رجل” (مرد)
“بیوت” (خانه‌ها) ⇐ “بيت” (خانه)
“أخوة” (برادران) ⇐ “أخ” (برادر)
تمرین 1:
کلمات زیر را به مفرد، مثنی و جمع تبدیل کنید.
۱. طالب
۲. بنت
۳. کتاب
2- اسم از نظر جنس
اسم‌ها در زبان عربی از نظر جنس به دو دسته تقسیم می‌شوند: مذکر و مؤنث
در زبان عربی، این تفاوت جنسیت به‌طور مشخص در اسم‌ها ظاهر می‌شود و این تقسیم‌بندی نه تنها به موجودات و انسان‌ها بلکه به اشیاء و مفاهیم نیز اعمال می‌شود.
۱. اسم مذکر
اسم‌های مذکر در عربی به مردان و موجودات نر اشاره دارند؛ این اسم‌ها در بسیاری از موارد هیچ علامت خاصی ندارند به خصوص برای انسان‌ها.
مثال‌ها:
“رجل” (مرد)
“ولد” (پسر)
“أب” (پدر)
۲. اسم مونث
اسم‌های مؤنث به زنان و موجودات ماده اشاره دارند؛ بیشتر اوقات نشانه‌ی مؤنث بودن اسم در عربی وجود “ة یا ت” در انتهای کلمه است؛
مثال‌ها:
“بنت” (دختر)
“معلمة” (معلم زن)
“شجرة” (درخت)
اما توجه داشته باشید که گاهی اوقات اسم‌های مؤنث بدون “ة یا ت” نیز وجود دارند: مانند “شمس” (خورشید) یا “درّ” (مروارید)، این‌گونه اسم‌ها به‌طور خاص در زبان عربی به عنوان اسم‌های مؤنث شناخته می‌شوند.
تمرین 2:
نوع جنس (مذکر یا مؤنث) کلمات زیر را مشخص کنید.
۱. مدرسة
۲. معلم
۳. فتاة
نحوه تشخیص اسم در زبان عربی
برای تشخیص اسم در زبان عربی، چندین نشانه وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده کرد. این نشانه‌ها در آموزش قواعد عربی بسیار مهم هستند و به دانش آموزان کمک می‌کنند تا درک دقیقی از کلمات داشته باشند.
علامت کسره
کسره (ـِ) علامتی است که معمولاً در اسامی که به حرف جرّ (مثل “فی”، “إلی” و “علی”) متصل می‌شوند، دیده می‌شود.
مثال:
“کتابُ الطّالبِ” (کتاب دانش‌آموز) در این جمله، کسره نشان‌دهنده اسم “الطّالبِ” است که به حرف جر “فی” متصل شده است.
علامت تنوین
وجود تنوین (ـً، ـٍ، ـٌ) در انتهای کلمه نیز یکی از نشانه‌های مهم اسم بودن کلمه است.
اسم‌هایی که دارای این نشانه‌ها هستند: اسم نکره نام دارند.
مثال:
“کتابٌ” (کتابی)
“طالبةٌ” (دانش‌آموزی)
"ال" تعریف
وجود پیشوند “أل‍ـ” در ابتدا کلمه، نشان‌دهنده این است که اسم معرفه است.
مثال:
“الکتابُ” (کتاب خاص) در این جمله، “أل‍ـ” معرفه است و کلمه “کتاب” را خاص می‌کند.
حروف جرّ
کلماتی که بعد از حروف جرّ می‌آیند معمولاً اسم هستند.
مثال:
“فی البیتِ” (در خانه) در این جمله، “البیتِ” اسمی است که بعد از حرف جر “فی” آمده است.
تاء تأنیث
وجود “تاء تأنیث” (ة یا ت) در انتهای کلمه نشانه‌ی مؤنث بودن آن است.
مثال:
“معلمة” (معلم زن)
“معلومة” (آگاه)
مضاف در ترکیب اضافی
هرگاه یک کلمه به‌عنوان مضاف در ترکیب اضافی قرار بگیرد و بعد از آن کلمه‌ای مضاف‌الیه بیاید، نشان‌دهنده اسم بودن آن کلمه است.
مثال:
“کتابُ الطّالب” (کتاب دانش‌آموز) در این مثال، “کتابُ” اسم است که به‌عنوان مضاف در ترکیب اضافی به‌کار رفته است.
منادا
هرگاه کلمه‌ای مورد خطاب واقع شود و با “یا” آغاز شود، نشان‌دهنده اسم بودن آن است.
مثل:
“یا ولدُ!” (ای پسر!) در اینجا، “ولدُ” اسم است که با “یا” خطاب قرار گرفته است.
اسم‌های اشاره
اسم‌های اشاره مانند “هذا” (این) و “تلك” (آن) خود نوعی اسم هستند.
این اسم‌ها برای اشاره به اشیاء یا موجودات استفاده می‌شوند و باید به‌عنوان اسم در نظر گرفته شوند.
اسم عَلَم
اسامی خاص مانند “محمد”، “فاطمة”، “إبراهیم” اسم‌هایی هستند که به افراد، اماکن یا موجودات خاص اشاره دارند و همیشه به‌عنوان اسم در نظر گرفته می‌شوند.
تمرین 3:
در جملات زیر اسم‌ها را مشخص کنید.
۱. هذا کتابٌ جمیلٌ.
۲. فی المدرسةِ طلابٌ کثیرون.
۳. یا معلم، أین الطالبات؟
حل چند تست از انواع اسم با پاسخ
۱) کدام‌یک از کلمات زیر جمع سالم مؤنث است؟
الف) مدرسون
ب) معلمات
ج) طلاب
د) کتاب
پاسخ: گزینه (ب)
۲) کدام گزینه به دو فرد اشاره می‌کند؟
الف) طالب
ب) طلاب
ج) طالبین
د) کتاب
پاسخ: گزینه (ج)
۳) در جمله “کتابُ الطّالبِ” کدام نشانه‌ی اسم دیده می‌شود؟
الف) تنوین
ب) علامت کسره
ج) “أل‍ـ” تعریف
د) حروف جرّ
پاسخ: گزینه (ب)
۴) کدام گزینه نشانه‌ی مؤنث بودن اسم است؟
الف) الکتاب
ب) مدرسون
ج) مدرسة
د) طالب
پاسخ: گزینه (ج)
۵) کدام کلمه از جنس مذکر است؟
الف) بنت
ب) ولد
ج) مدرسة
د) طالبة
پاسخ: گزینه (ب)
۶) “یا معلم،…” نشانه‌ی اسم بودن کدام کلمه است؟
الف) ال
ب) منادا
ج) تنوین
د) حروف جرّ
پاسخ: گزینه (ب)
۷)علامت کسره به چه معناست؟
الف) نشان‌دهنده‌ی ماضی بودن کلمه
ب) نشان‌دهنده‌ی صفت بودن کلمه
ج) نشان‌دهنده‌ی اسم بودن کلمه
د) نشان‌دهنده‌ی فعل بودن کلمه
پاسخ: گزینه (ج)
۸) “طالبان” از کدام دسته اسم‌هاست؟
الف) مفرد
ب) مثنی
ج) جمع مکسر
د) جمع سالم مؤنث
پاسخ: گزینه (ب)
۹) کدام یک از گزینه‌های زیر اسم عَلَم است؟
الف) کتاب
ب) طلاب
ج) علی
د) کتابان
پاسخ: گزینه (ج)
۱۰) وجود کدام نشانه به معنی معرفه بودن اسم است؟
الف) حروف جرّ
ب) تنوین
ج) “أل‍ـ” تعریف
د) تاء تأنیث
پاسخ: گزینه (ج)
۱۱) کدام یک از کلمات زیر به نوع جمع سالم مؤنث اشاره دارد؟
الف) معلمون
ب) طلاب
ج) معلمات
د) جمل
پاسخ: گزینه (ج)
۱۲) در جمله‌ی “ذهبتُ في المدرسة” اسم “المدرسة” از چه نوع اسمی است؟
الف) معرفه
ب) نکره
ج) جمع سالم
د) جمع مکسر
پاسخ: گزینه (الف)
۱۳) در جمله‌ی “قال المعلمُ للطلابِ” کلمه “المعلمُ” چیست؟
الف) اسم علم
ب) اسم مؤنث
ج) اسم مذکر
د) اسم جمع
پاسخ: گزینه (ج)
۱۴) کلمه “شجرة” در زبان عربی چیست؟
الف) اسم مفرد
ب) اسم مؤنث
ج) اسم مذکر
د) اسم علم
پاسخ: گزینه (ب)
۱۵) کلمه “طبیب” چه نوع اسمی است؟
الف) جمع مکسر
ب) مفرد مذکر
ج) جمع سالم
د) مفرد مؤنث
پاسخ: گزینه (ب)
در این مقاله به بررسی انواع اسم در عربی و نحوه تشخیص آنها در جملات عربی و همچنین حل چندین مثال و تست از مبحث اسم در عربی پرداختیم که یکی از مهم‌ترین مباحث برای دانش آموزان می‌باشد و به نوعی مبحث پایه‌ای برای فهم سایر قواعد عربی نیز به حساب می‌آید.
همچنین شما می‌توانید نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌ها برای ما بنویسید؛ و برای رفع اشکال درسی خود عضو سوپر گروه رفع اشکال رایگان آکادمی عربی شوید.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
۶ روش یادگیری و حفظ ترجمه لغات عربی
ترجمه لغات عربی و یادگیری آنها یکی از چالش‌های مهم برای دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی و به ویژه برای دانش‌آموزان کنکوری است، در این مقاله از آکادمی عربی چند راهکار مؤثر برای یادگیری و حفظ لغات عربی آورده شده است.
روش 10 ثانیهای حل سوالات ترجمه عربی به فارسی
مضاف و مضاف الیه در عربی + 5 تمرین با پاسخ تشریحی
موصوف و صفت در زبان عربی + 10 تمرین با پاسخ تشریحی
مبتدا و خبر در عربی و انواع آن + 20 تمرین با پاسخ تشریحی
فعل مستقبل در عربی
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
امکان ارسال نظر وجود ندارد.
چقدر خوبه که تست هم در اخر مباحث میزارین
خوشحالیم که براتون مفید بوده