همه چیز درمورد افعال ناقصه
افعال ناقصه یا “فعل ناقص” در عربی انواع مختلفی دارند. معادل افعال ناقصه در فارسی فعل های اسنادی هستند: «است، بود، شد، گردید». فعل های اسنادی افعالی هستند که صفت یا حالتی را به کسی یا چیزی نسبت می دهند.
در این مقاله می خواهیم بدانیم که در زبان عربی افعال ناقصه چه فعل هایی هستند، فرق افعال ناقصه و افعال تامه را بدانیم و با ویژگی های اسم و خبر افعال ناقصه آشنا شویم و بدانیم که افعال ناقصه چگونه ترجمه می شوند.
فهرست مطالب
دانش آموزان رشته های ریاضی و تجربی لازم نیست که اعراب افعال ناقصه را بدانند چرا که در کتاب های درسیشان به این موضوع اشاره نشده است و بیشتر روی معانی افعال ناقصه تمرکز کرده است. و اما دانش آموزان رشته انسانی لازم است اعراب اسم و خبر افعال ناقصه را بدانند و به تمامی نکاتی که در این مقاله اشاره شد دقت نمایند.
انواع فعل های ناقصه در عربی
به فعل های «کانَ، لیس، صارَ، أصبحَ» افعال ناقصه می گویند. به مثال های زیر دقت کن:
- کانَ أبی رجُلاً محترماً لدی الجمیع.
- لیسَ الصبرُ قبیحاً.
- أنزَلَ من السَّماء ماءً فتُصبحُ الأرضُ مخضرةً.
- نَظَفَ الطّلّاب مدرستهم، فصارت المدرسة نظیفة.
ترجمه افعال ناقصه به فارسی
حالا به ترجمه این افعال توجه کن:
- پدرم مرد محترمی نزد همه بود.
- صبر کردن، عمل زشتی نیست.
- از آسمان آبی بارید پس زمین سرسبز می شود.
- دانش آموزان مدرسه شان را تمیز کردند و مدرسه تمیز شد.
آیا در افعال ناقصه باید به دنبال فاعل و مفعول باشیم؟
با دیدن لفظ «فعل» در افعال ناقصه شاید بخواهید به دنبال فاعل و مفعول بگردید ولی خبر مهم این است که افعال ناقصه وارد جمله اسمیه می شوند و در واقع اسم و خبر می گیرند و با این دو، معنایشان کامل می شود، به همین منظور به آنها افعال ناقصه می گویند.
منظور از افعال تامه در عربی چیست؟
فعل هایی که به معنی انجام کاری هستند: « کَتَبَ: نوشت»، « اِستَخرَجَ: استخراج کرد»، «دَرَّسَ: درس داد» و فاعل و بعضاً مفعول می گیرند، فعل های تامّه یا افعال تام می گویند.
آیا فعل های ناقصه صرف می شوند؟
فعل های ناقصه مانند همه فعل های دیگر صرف می شوند و به این نکته دقت کنید که صرفشان در بعضی صیغه ها شکل های متفاوتی به خود می گیرد یعنی ممکن است تغییری در ریشه فعل به وجود آید. بنابراین بهتر است شکل صرف شدن تمام صیغه های این افعال را به خاطر بسپارید.
صرف افعال ناقصه در عربی
فعل " کانَ "
ماضی ها
غائب
کانَ | کانتْ |
کانا | کانَتا |
کانوا | کُنَّ |
مخاطب
کُنتَ | کُنتِ |
کُنتما | کُنتما |
کُنتم | کُنتُنَّ |
متکلم
کُنتُ | کُنّا |
مضارع ها
غائب
یَکونُ | تَکونُ |
یَکونانِ | تَکونانِ |
یَکونونَ | یَکُنَّ |
مخاطب
تَکونُ | تَکونینَ |
تَکونانِ | تَکونانِ |
تَکونونَ | تَکُنَّ |
متکلم
أکونُ | نَکونُ |
معانی مختلف فعل «کانَ» در عربی
مفهوم داشتن: کانَ + لِ، عندَ، لَدَی: کانَ لهم/ عندهم/ لدیهم بیت کبیرةٌ: خانه بزرگی داشتند.
ماضی بعید: کانَ + ماضی: کُنتُ تَعَلَّمتُ دروسی من معلمٍ حاذقٍ: درس هایم را از معلمی ماهر آموخته بودم.
ماضی استمراری: کانَ + مضارع: کُنتُ اُفتِّشُ عن المُعجمِ: دنبال فرهنگ لغت می گشتم.
فعل " لیسَ "
این فعل فقط در ماضی صرف می شود و حالت مضارع ندارد.
غائب
لیسَ | لیسَتْ |
لَیسا | لَیسَتا |
لَیسوا | لَسنَ |
مخاطب
لَستَ | لَستِ |
لَستُما | لَستُما |
لَستُم | لَستُنَّ |
متکلم
لَستُ | لَسنا |
فعل " صارَ "
ماضی ها
غائب
صارَ | صارَتْ |
صارا | صارَتا |
صاروا | صِرنَ |
مخاطب
صِرتَ | صِرتِ |
صِرتُما | صِرتُما |
صِرتُم | صِرتُنَّ |
متکلم
صِرتُ | صِرنا |
مضارع
غائب
یَصیرُ | تَصیرُ |
یَصیرانِ | تَصیرانِ |
یَصیرونَ | یَصِرنَ |
مخاطب
تَصیرُ | تَصیرینَ |
تَصیرانِ | تَصیرانِ |
تَصیرونَ | تَصِرنَ |
متکلم
أصیرُ | نَصیرُ |
فعل " أصبَحَ "
ماضی غائب
أصبَحَ | أصبَحَتْ |
أصبَحا | أصبَحَتا |
أصبَحوا | أصبَحنَ |
مخاطب
أصبَحتَ | أصبَحتِ |
أصبَحتُما | أصبَحتُما |
أصبَحتُم | أصبَحتُنَّ |
متکلم
أصبَحتُ | أصبَحنا |
مضارع
غائب
یُصبِحُ | تُصبِحُ |
یُصبِحانِ | تُصبِحانِ |
یُصبِحونَ | یُصبِحنَ |
مخاطب
تُصبِحُ | تُصبِحینَ |
تُصبِحانِ | تُصبِحانِ |
تُصبِحونَ | تُصبِحنَ |
متکلم
أصبِحُ | نُصبِحُ |
آموزش رایگان افعال ناقصه و حل تست
اسم و خبر افعال ناقصه
افعال ناقصه وارد جمله اسمیه می شوند و اعراب مبتداو خبر را تغییر می دهند. آنها وظیفه شان این است که نقش مبتدا را به عنوان اسم خود تغییر دهند اما اعرابش را تغییر نمی دهند؛ و خبر را به عنوان خبر خود منصوب می گردانند. به مثال ها دقت کن:
الطالبُ مُجدٌّ ———-> کانَ الطالبُ مُجِدّاً: دانش آموز کوشا بود
در اینجا «الطالبُ »مبتدا و مرفوع ، «مُجدٌّ »خبر و مرفوع ،« کانَ »فعل ناقصه،«الطالبُ » اسم کان و مرفوع و « مُجِدّاً»
خبر کان و منصوب است
التَّلامیذُ مَسرورونَ ———> لیس التَّلامیذُ مسرورینَ
در اینجا «االتَّلامیذُ »مبتدا و مرفوع ، «مَسرورونَ»خبر و مرفوع ،« لیس »فعل ناقصه،«التَّلامیذُ » اسم لیس و مرفوع و « مسرورینَ» خبر لیس و منصوب است .
این افعال ممکن است در وسط جمله بیایند و اسمشان بصورت ضمیر بارز درونشان ظاهر شود ببین:
الطلاّبُ کانَ مُجِدّاً
در اینجا «الطلاّبُ » مبتدا ،« کانَ»اسم کان هو مستر و« مُجِدّاً»خبر کان و منصوب است .
التَّلامیذُ لیسوا مسرورینَ
در اینجا «التَّلامیذُ »مبتدا ،« لیسوا »اسم لیس و مرفوع محلا و « مسرورینَ»خبر لیس و منصوب است
چرا موضوع فعل ناقص بسیار مهم است؟
موضوعی که در افعال ناقصه مهم است معانی آنهاست و اشکال مختلفی که می توان فعل کان را در جملات مختلف ترجمه کرد. در ادامه و برای فهم بهتر موضوع برای شما یک نمونه تست قرار داده ایم:
حل یک نمونه تست افعال ناقصه
گزینه صحیح در ترجمه عبارت را مشخص کنید:
«کُنتُ تَعَوَّدتُ أن أتلوَ آیاتِ من القرآنِ قبل أن أنام!»
- عادت من این بود که آیاتی از قرآن را قبل از خواب تلاوت کنم!
- عادت می کردم که آیه هایی از قرآن را قبل از اینکه بخوابم تلاوت کنم!
- عادت کرده بودم که آیاتی از قرآن را قبل از اینکه بخوابم تلاوت کنم!
- قبل از اینکه بخوابم عادت داشتم که آیات قرآنی را تلاوت کنم!
پاسخ: گزینه ۳ صحیح است. «تَعَوَّدتُ» فعل ماضی است، کانَ + فعل ماضی معادل ماضی بعید است که ترجمه درست:
«عادت کرده بودم» می باشد.
در این مقاله به بررسی مبحث افعال ناقصه و کاربرد آن به همراه مثال پرداختیم امیدوارم برای شما مفیدبوده باشد.
با شرکت در دورهای تیتان یازدهم انسانی و دوره تیتان یازدهم مشترک میتوانید مبحث افعال ناقصه را به صورت کامل آموزش ببینید دیگر نگران نمره این بخش از قواعددر امتحان نباشید.
دوره تیتان اکادمی عربی بهترین فرصت برای یادگیری عربی به صورت جامع می باشد این دوره به اموزش قواعد، لغت، ترجمه متن کتاب درسی و حل تمرین کتاب پرداخته است.
درصورت نیاز به راهنمایی پشتیبان های ما در اکادمی عربی پاسخگو شما هستند.
دیدگاهتان را بنویسید